Bất kỳ ai đáp ứng các tiêu chí về rối loạn phổ tự kỷ (ASD) sẽ được chẩn đoán thêm là mắc ASD cấp độ 1, ASD cấp độ 2 hoặc ASD cấp độ 3, theo các tiêu chí được nêu trong Sổ tay chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần, Ấn bản thứ 5 (DSM -5).
Các cấp độ này dựa trên điểm mạnh và hạn chế của một người liên quan đến khả năng giao tiếp, thích ứng với các tình huống mới, mở rộng ra ngoài các sở thích bị hạn chế và quản lý cuộc sống hàng ngày. Chúng chỉ ra cụ thể mức độ hỗ trợ mà người tự kỷ cần, với cấp độ 1 nghĩa là cần hỗ trợ tương đối ít và cấp độ 3 biểu thị nhu cầu hỗ trợ nhiều.
Ba cấp độ của chứng tự kỷ giúp bác sĩ có thể chẩn đoán cụ thể và cũng giúp những người đang chăm sóc một người mắc chứng tự kỷ hiểu rõ về điểm mạnh và hạn chế của người đó. Các cấp độ được mô tả trong DSM-5 phản ánh một cách chẩn đoán bệnh tự kỷ tinh vi hơn so với DSM trước đó.
Trong phiên bản trước - DSM-IV - chứng tự kỷ được chia thành năm chẩn đoán khác nhau, từ hội chứng Asperger (thường được sử dụng để mô tả chứng tự kỷ nhẹ hoặc " chức năng cao ") đến rối loạn tự kỷ, biểu thị chứng tự kỷ nặng.
CẤP ĐỘ 1: YÊU CẦU CẦN HỖ TRỢ
ASD cấp độ 1 là dạng tự kỷ nhẹ nhất, hoặc "hoạt động cao" nhất. Trẻ em mắc chứng ASD cấp độ 1 gặp khó khăn trong giao tiếp phù hợp với người khác. Ví dụ, họ có thể không nói đúng điều vào đúng thời điểm hoặc không thể đọc được các tín hiệu xã hội và ngôn ngữ cơ thể.
Một người mắc chứng ASD cấp độ 1 thường có thể nói thành câu và giao tiếp đầy đủ, nhưng gặp khó khăn trong việc trò chuyện qua lại với người khác. Họ có thể cố gắng kết bạn, nhưng không thành công lắm.
CẤP ĐỘ 2: YÊU CẦU HỖ TRỢ ĐÁNG KỂ
Những người mắc chứng ASD cấp độ 2 sẽ gặp các vấn đề rõ ràng hơn về giao tiếp bằng lời nói và xã hội so với những người được chẩn đoán ở cấp độ 1. Tương tự như vậy, họ sẽ khó thay đổi sự tập trung hơn. Chẳng hạn, họ có thể rất khó chịu khi phải chuyển từ hoạt động này sang hoạt động tiếp theo hoặc phải rời trường học vào cuối ngày và ngược lại.
Trẻ em ở cấp độ 2 có xu hướng có những sở thích rất hạn hẹp và tham gia vào các hành vi lặp đi lặp lại có thể khiến chúng khó hoạt động trong một số tình huống nhất định. 3
Một người được chẩn đoán mắc chứng ASD cấp độ 2 có xu hướng nói những câu đơn giản và cũng gặp khó khăn với các hình thức giao tiếp phi ngôn ngữ.
Họ cũng có thể không linh hoạt theo những cách nhất định và gặp khó khăn khi chuyển từ hoạt động này sang hoạt động khác. Ngoài ra, chúng có thể gặp vấn đề về tổ chức và lập kế hoạch khiến chúng không thể độc lập như mong đợi ở lứa tuổi của chúng.
CẤP ĐỘ 3: YÊU CẦU HỖ TRỢ RẤT ĐÁNG KỂ
Cấp độ 3 là dạng tự kỷ nặng nhất. Những đứa trẻ thuộc nhóm này sẽ biểu hiện nhiều hành vi giống như những đứa trẻ ở cấp độ 1 và 2, nhưng ở mức độ nghiêm trọng hơn.
Các vấn đề thể hiện bản thân bằng cả lời nói và ngôn ngữ có thể khiến bạn rất khó hoạt động, tương tác xã hội và đối phó với sự thay đổi về trọng tâm hoặc vị trí. Tham gia vào các hành vi lặp đi lặp lại là một triệu chứng khác của ASD cấp độ 3.
Một người mắc chứng ASD cấp độ 3 sẽ có khả năng nói dễ hiểu rất hạn chế và hiếm khi bắt đầu tương tác. Khi họ bắt đầu một tương tác, họ sẽ làm như vậy một cách vụng về. Người có cấp độ 3 cũng sẽ chỉ phản ứng với những cách tiếp cận xã hội rất trực tiếp từ những người khác
HẠN CHẾ CỦA 3 CẤP ĐỘ MẮC CHỨNG TỰ KỈ ASD
Mặc dù mức độ ASD hữu ích để chỉ ra mức độ nghiêm trọng của chứng tự kỷ và nhu cầu hỗ trợ, các danh mục này không toàn diện. Chúng có thể mang tính chủ quan và thiếu sắc thái, và DSM-5 cung cấp rất ít tính cụ thể về các loại hỗ trợ được chỉ định hoặc các tình huống cần hỗ trợ. Ví dụ, một số người tự kỷ cần được hỗ trợ ở trường nhưng vẫn ổn ở nhà, trong khi những người khác có thể học tốt ở trường nhưng gặp khó khăn trong các tình huống xã hội.
Hơn nữa, mức độ mà một người được chỉ định khi họ được chẩn đoán lần đầu tiên có thể thay đổi khi họ phát triển và hoàn thiện các kỹ năng xã hội cũng như mức độ nghiêm trọng của các vấn đề như lo lắng hoặc trầm cảm, thường gặp ở những người tự kỷ, dao động.
ĐIỂM MẤU CHỐT: Được chỉ định một trong ba cấp độ của chứng tự kỷ có thể hữu ích để hiểu được khả năng hoạt động của một người nào đó cao hoặc thấp và xác định loại dịch vụ và hỗ trợ nào sẽ phục vụ họ tốt nhất. Tuy nhiên, nó sẽ không dự đoán hoặc giải thích các sắc thái trong tính cách và hành vi của họ, có nghĩa là sự hỗ trợ và dịch vụ mà họ nhận được sẽ cần phải được cá nhân hóa cao.
Trong can thiệp và giáo dục người tự kỉ, không có chiến lược, kế hoạch cụ thể nào được đưa ra mà không dựa vào kết quả chẩn đoán mức độ tự kỉ của chuyên gia, một bản đánh giá không nằm trong DSM5 có thể kết quả đưa chưa chính xác. Vì vậy, để can thiệp hỗ trợ hiệu quả cho người tự kỉ trước hết cần một bản đánh giá để xác định mức độ, sau đó là tư vấn của chuyên gia, và cuối cùng người can thiệp trị liệu lập kế hoạch cụ thể dựa trên điểm mạnh, điểm yếu của người tự kỉ để đưa ra các mục tiêu can thiệp rõ ràng, phù hợp với mức độ mắc phải nhằm cải thiện tình trạng khó khăn theo tháng và tối đa 6 tháng/ kế hoạch dài hạn.
Để được tư vấn cụ thể hơn về các mức độ, điểm số bao nhiêu thì nằm trong các vùng khó khăn cần can thiệp tích cực quí vị có thể liên hệ trực tiếp Fanpage này hoặc theo số 0983.81.81.48 để được giải đáp miễn phí!
Nguồn: Trung tâm Tâm Đức (HN)
